Vụ sản xuất HT - mùa 2019, đến thời điểm này Nghệ An đã gieo cấy được 70.992 ha lúa, 5.643 ha ngô, 254 ha lạc, 2.730 ha vừng, 4.548 ha rau các loại và 1.632 ha đậu đỗ.

Nông dân tranh thủ xuống đồng cấy dặm sau trận mưa quý như vàng. Ảnh: Báo Nghệ An.

Sau gần 1 tháng nắng nóng gay gắt, hạn hán nghiêm trọng đã làm 15.200 ha lúa, 2.113 ha ngô, 3.549 ha cây công nghiệp các loại và 1.500 ha cây ăn quả bị ảnh hưởng nặng nề khó có khả năng khôi phục.

Nhưng, kể từ chiều ngày 1/7 trên địa bàn Nghệ An đã có mưa xuất hiện với lượng không lớn và tiếp theo các ngày 2, 3 lượng mưa lớn hơn, cơn khát của đất và cây đã được hóa giải, đất bão hòa nước có dư trên mặt ruộng, cây lúa đã nhanh chóng tươi trở lại.

Ngay sau mưa Sở NN-PTNT Nghệ An đã chỉ đạo các địa phương gấp rút kiểm tra đồng ruộng, đắp bờ giữ nước, tích trữ nước lại ở các ao, hồ, mương máng, sông suối… để đề phòng hạn hán tiếp tục xẩy ra. Đồng thời tiếp tục triển khai gieo cấy lúa mùa trên diện tích đã có nước.

Trường hợp chưa có mạ hoặc mạ chết do hạn hán thì sử dụng các giống lúa có thời gian sinh trưởng từ 80-90 ngày để gieo cấy càng sớm càng tốt.

Trường hợp sau mưa vẫn chưa có đủ nước để gieo cấy lúa thì nên chuyển nhanh sang gieo trồng cây trồng khác như ngô, khoai và các loại rau màu khác…

Trên diện tích lúa đã gieo cấy được vừa qua gặp hạn nặng, ít nhiều có ảnh hưởng thì sau khi có mưa các cơ sở sản xuất chỉ đạo bà con nông dân ra đồng tỉa dặm bằng cách "nhổ chỗ dày bày chỗ thưa" và tận dụng mạ già còn dư thừa để cấy dặm.

Cùng với sự chỉ đạo của Sở NN-PTNT, UBND các huyện, thành, thị đã đồng loạt triển khai nhanh các biện pháp khôi phục, chăm bón lúa hè thu và tiếp tục gieo cấy hết diện tích lúa mùa còn lại...

Theo ông Nguyễn Văn Lập, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Nghệ An, trận mưa vừa qua là trận mưa vàng, không những đem lại sự sống, sự hồi xanh cho tất cả các loại cây trồng nói chung và nhất là hơn 15.000 ha lúa hè thu từ "cõi chết" đã được cứu sống lại trên 14.500 ha. Số còn lại khoảng 400 - 500 ha không có khả năng phục hồi lại được, do số diện tích này thuộc loại đất cao cưỡng, cuối kênh cuối nguồn nước và cũng không thuộc diện cơ cấu lúa hè thu. "Nếu những ngày sắp tới trời giảm bớt nắng nóng, thỉnh thoảng có mưa và với sự đầu tư chăm sóc nhanh chóng, kịp thời như hiện nay thì khả năng vụ lúa hè thu năm nay vẫn cho thu hoạch khá", ông Lập chia sẻ.

Tại huyện miền núi cao Tương Dương, nơi luôn luôn phải gánh chịu những đợt nắng nóng và gió Lào thổi mạnh với nhiệt độ không khí lên đến 42-43 độ C.

Vì vậy, cho dù có đập thủy điện Bản Vẽ ở ngay trong huyện với lượng nước theo dung tích thiết kế lên đến 1,8 tỉ m3 mà vẫn khô hạn.

Kế hoạch sản xuất lúa của huyện là 841 ha, hiện vẫn còn trên 30 ha ở các xã Tam Quang, Tam Thái, Nga My không có nước để gieo cấy.

Với đồng bào các dân tộc ở đây, cấy được 1 sào lúa quý hơn 5-7 sào lúa ở các huyện vùng đồng bằng.

Vì vậy sau 2 ngày có mưa, bà con nông dân ở các bản làng đã kịp thời ra đồng để tỉa dặm lại những khóm lúa đã chết vì hạn, đắp lại bờ ruộng giữ lấy nước, bón thúc và tiếp tục cấy hết hơn 30 ha lúa còn lại do hạn chưa gieo cấy được.

Huyện đồng bằng Hưng Nguyên, là địa phương có diện tích gieo cấy lúa hè thu 5.900 ha, 100% diện tích lúa ở huyện này vừa qua bị hạn rất nặng do hầu hết diện tích lúa ở đây được tưới nước bằng hệ thống bơm điện với nguồn nước từ bara Nam Đàn chảy về.

Nhưng nguồn nước này cũng cạn kiệt, khi có, khi không do nước sông Lam khô cạn không có đủ nước chảy vào cống bara Nam Đàn.

Toàn huyện đã có gần 2000 ha lúa khô nẻ đất, lúa chết khô, chết héo rải rác trên nhiều cánh đồng.

Để cây lúa phát triển nhanh sau khi có mưa, ruộng đã có nhiều nước. UBND huyện Hưng Nguyên khẩn trương huy động toàn bộ cán bộ công nhân viên, cùng với cán bộ của các tổ chức đoàn thể phối hợp với cán bộ các xã chỉ đạo nông dân ra đồng đắp ở giữ nước, tỉa dặm lúa, kiểm tra sâu bệnh và bón thúc...

DOÃN TRÍ TUỆ/nongnghiep